بی‌نیازی از پیچ‌و مهره در زندگی را باید امری محال اعلام کرد! حتی از انواع آن‌ها مثل مهره خاردار هم نمی‌توان گذشت؛ زیرا کاربرد هرکدام دارای امتیازات و آثاری است که در وسایل مختلف نقش مهم و مفیدی بر عهده دارند. تنوعی که در انواع این ابزار دیده می‌شود، میزان استحکام اتصالات را نشان می‌دهند.هنگام خرید و فروش پیچ و مهره بهتر است این اطلاعات را داشته باشید.
مهره خاردار چیست؟
پیش از معرفی مهره خاردار باید ابتدا به‌صورت کلی از اهمیت وجود مهره‌ها آگاه شد. اجازه بدهید از یک تجربه ساده خودم برایتان بگویم تا بدانیم چقدر مُهره‌ها می‌توانند وسایل پرمِهری باشند!
اهمیت مهره خاردار با یک تجربه ساده
مدتی پیش یک کیف بسیار زیبا نظرم را جلب کرد و با اشتیاق زیادی آن را خریدم؛ اما هنوز یک هفته بیشتر از خرید آن نگذشته بود که یکی از بند‌های آن جدا شد. با بررسی بیشتر متوجه شدم که بند کیف با یک میله بسیار سبک و ساده از دو طرف به هم اتصال پیدا کرده‌اند و دو طرف میله هم با یک وسیله گرد زیبا که هیچ کارایی در اتصال نداشت، بسته شده بود.
آن را به یک تعمیرگاه کیف بردم؛ ولی نتیجه‌ای حاصل نشد و همان اتفاق دوباره افتاد، این‌بار برادرم به دادم رسید و با قرار دادن یک پیچ به‌جای آن میله ساده بدون اثر، دو طرف بند را با مهره‌هایی بست که اجازه نمی‌داد پیچ‌ها که حالا نقش آن میله را بر عهده گرفته بودند، دوباره بیفتند، حالا کیف من محکم‌تر از قبل به دستم رسید. شاید هیچ‌وقت از وجود مهره‌ها تا این اندازه خوشحال نشده بودم که از هدر رفتن هزینه زیادی پیشگیری کردند که برای کیف داده بودم.
معرفی مهره خاردار
در بین انواع ابزار اتصال و مهره‌ها، این نوع خاص یعنی گروه مهره خاردار نوعی مهره پرچی به‌شمار می‌رود که از ظاهری خاص و متفاوت برخوردار هستند. ظاهر این وسایل را یک استوانه رزوه‌شده تشکیل می‌دهد که در قسمت پایانی آن یک پره یا دیسک پهن با لبه‌های تیز و مثلثی‌شکل قرار دارد و روی این پره یا دیسک سه یا چهار خار قرار می‌گیرد که به‌حالت گل میخ برگشته است و داخل سطح فرو می‌رود. نمای جانبی و نیم‌رخ پره به‌شکل حرفT به نظر می‌رسد و به همین دلیل می‌توان از آن با نام مهره تی T (T-nuts) هم یاد کرد.
خارهای موجود در دل پره باعث درگیر شدن بیشتر مهره با سطحی می‌شوند که در آن جای گرفته‌اند. این درگیری استحکام بالاتر اتصال را فراهم می‌سازد. از ویژگی‌های دیگر طراحی این‌گونه پیچ‌ها می‌توان به قابلیت و امکان استفاده آن‌ها در مواد نرمی مانند انواع صفحات چوبی، کامپوزیت‌ها، محصولات ساخته‌شده از MDF، تخته‌های نئوپان، انواع پلیمرها و پلاستیک‌ها و فایبر گلاس اشاره کرد و همین امر هم نام «رولپلاک چوب» یا «مهره چوب» را نیز برای این ابزار به همراه داشته است.
شیوه استفاده از مهره خاردار
پیش از آن‌که مهرههای خاردار در محل مورد نظر قرار بگیرند، ابتدا باید یک سوراخ برای آن‌ها ایجاد کرد که با سایز پیچ و مهره مورد نظر تناسب داشته باشد؛ بنابراین اندازه قطر سوراخ را باید براساس اندازه و سایز قطر بیرونی بدنه مهره تعیین کرد.
با هدف تقویت و استحکام‌بخشی به اتصال، در زمان استفاده از مهره، لبه‌های پره یا دیسک آن را می‌توان چسب زد و بعد مهره را درون سوراخ ایجادشده قرار داد. گاهی برخی افراد برای رسیدن به این منظور از چکش استفاده می‌کنند که در این صورت به‌دلیل ضربه‌های ناگهانی که به آن وارد می‌شود، احتمال ترک‌خوردگی مهره خاردار وجود دارد.
پس از قرار دادن مهره در سوراخ، با کمک گرفتن از یک واشر و پیچ در طرف دیگر سوراخ، آن را به‌آرامی به درون منفذ هدایت می‌کنند و در نهایت آن را می‌بندند. این حرکت آرام از رسیدن هرگونه آسیبی به سطوح مورد نظر پیشگیری می‌کنند و باعث افزایش مقاومت رزوه و در نتیجه اتصال قوی‌تر می‌شود. برای اطلاعات بیشتر میتوانید با کارشناسان پیچ و مهره پریزاد تماس حاصل فرمایید.
جنس و کیفیت مهرههای خاردار
برای تولید این گروه از مهره‌ها مواد مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند که تاثیر آن‌ها را بر کیفیت نهایی محصول می‌توان احساس کرد. کیفیت این مواد در یک نگاه کلی به شرح زیر است:
– انواع ورق‌های سبک که با کمک دستگاه پرس به شکل‌گیری مهره کمک می‌کنند و این مدل‌ها در واقع بی‌کیفیت‌ترین سطح محصول را با وزن کمتر به وجود می‌آورند.
– فلزها یا مواد مشابه به‌کاررفته در ساخت مهره‌ها به افزایش و بهبود کیفیت محصولات نهایی منجر می‌شوند که از راه فورمینگ و با کمک مفتول آهن به تولید می‌رسند.
مواد تشکیل‌دهنده مهرههای خاردار
به‌طور کلی انواع مختلف مهره خاردار را از موادی مانند آهن، فولاد، آلومینیوم، چدن، استیل و پلاستیک می‌سازند که جنس آهنی آن سبک و ارزان‌تر است؛ ولی استحکام بالایی دارد. مهرههای فولادی از آهن محکم‌تر هستند و برخلاف آن زنگ نمی‌زنند؛ بنابراین تولید کننده پیچ و مهره با قیمت گران‌تری به فروش می‌رساند.
به‌عنوان یکی از جنس‌های محبوب در این محصولات باید از مهرههای استیلی نام برد که به‌دلیل ظاهر زیباتر و درخشنده‌تر در مصارف خانگی زیاد به کار می‌روند. آن‌ها نیز در برابر زنگ‌زدگی مقاومت نشان می‌دهند و نسبتا سبک شمرده می‌شوند؛ اگرچه در مقایسه با چدن، سنگین‌تر هستند. از مهرههای چدنی هم می‌توان با خاصیت مقاومت زیاد در برابر حرارت یاد کرد.
آلومینیوم هم یکی دیگر از مواد تشکیل‌دهنده مهره خاردار به‌حساب می‌آید که انتقال‌دهنده حرارت است و با این ویژگی به‌عنوان یک رسانای خوب گرما شناخته می‌شود. این فلز عنوان سبک‌ترین جنس را برای ساخت مهرههای فوق دارد.
در واقع باید گفت نوع باکیفیت مهرههای خاردار از آهن همراه با روکش گالوانیزه به دست می‌آید. محصولاتی با این ویژگی از امتیاز مقاومت در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی برخوردار هستند که باعث گسترش کاربرد آن‌ها در صنایع مختلف می‌شود. بد نیست بدانید که استفاده از روکش زینک نیز افزایش مقاومت مهره فولادی در برابر خوردگی را در پی دارد.
عوامل موثر بر قیمت مهره خاردار
انواع مهرههای خاردار به‌دلیل تنوع کاربردشان با ویژگی‌های مختلفی ساخته می‌شوند که این ویژگی‌ها به‌عنوان عواملی مهم در قیمت‌گذاری این محصولات تاثیر می‌گذارند و خریداران نیز برای تهیه آن‌ها باید به این عوامل دقت کافی داشته باشند. این چند عامل را می‌توان به شرح زیر معرفی کرد:
• جنس مهره: همان‌طور که در قسمت قبل توضیح داده شد، جنس مواد تشکیل‌دهنده مهره‌ها متفاوت هستند و هرکدام ویژگی‌های مختص به خود را دارند که این عامل نقش بسیار مهمی در تعیین قیمت و خرید محصول ایفا می‌کند.
• سایز و اندازه: مهرههای مختلف برای کاربردهای متفاوتی تولید می‌شوند و برای این کار باید در اندازه‌ها و سایزهای مناسب وجود داشته باشند تا مصرف‌کنندگان بتوانند برای کاربردهای متعدد آن‌ها را تهیه کنند.
• وزن محصول: اگرچه سایزهای استاندارد و معینی برای تولید مهره خاردار وجود دارد، ولی اندازه‌های یکسان آن‌ها از وزن همسانی برخوردار نیستند؛ زیرا این عامل متناسب با جنس اصلی تشکیل‌دهنده مهره تعیین و مشخص می‌شود.
• کاربرد مورد نظر مهره: بدیهی است مهره‌هایی که برای اتصالات مستحکم‌تر به کار می‌روند، باید قابلیت‌های بیشتری هم داشته باشند و تولید آن‌ها هم از مواد قوی‌تری صورت بگیرد که این عامل به‌صورت مستقیم بر قیمت نهایی تاثیر می‌گذارد.
• برند سازنده و اعتبار آن: مانند بسیاری دیگر از محصولات، مهره‌ها هم به اعتبار سازندگان آن‌ها شناخته می‌شوند که تا چه اندازه در تولید این ابزار از مواد باکیفیت و فرایند ساخت مناسب بهره ببرند.
جمع‌بندی
مهره‌ها اگرچه ابزارهای بسیار کوچکی هستند که شاید به چشم بسیاری از افراد نیایند؛ ولی به‌خصوص در برقراری و استحکام اتصالات، چه در مصارف خانگی و چه درصنایع مختلف نقش بسیار جدی ایفا می‌کنند. یکی از انواع آن‌ها با ظاهر خاص و متفاوت به‌نام مهره خاردار شناخته می‌شود که از یک استوانه رزوه‌شده تشکیل شده است که در قسمت پایانی آن یک پره پهن وجود دارد و روی این پره سه یا چهار خار به‌حالت گل میخ برگشته شکل می‌گیرد. نمای نیم‌رخ پره به‌شکل حرفT به نظر می‌رسد و به همین دلیل از این ابزار با عنوان مهره تی T هم نام می‌‌برند.
